سندروم پلیکا چیست؟
این سندروم حاصل چین خوردگی در غشای کپسول مفصلی زانو است. شکایت اصلی این افراد درد در هنگام خم و راست کردن زانو است. غشای ساینوویال کپسول مفصلی دچار التهاب شده و موجب ناراحتی و ناتوانی بیمار می شود. این عدم تناسب در کپسول مفصلی ارتباطی به کشکک زانو نداشته و آن را در بر نمی گیرد. فرد معمولا در هنگام نشستن چمباتمه درد دائمی و تیز دارد. علت سندروم پلیکا به خاطر استفاده مکرر از زانو و انجام فعالیت هایی است که نیاز به خم و راست کردن زانو دارند مثل دوچرخه سواری و راه رفتن و پله نوردی است. انجام فیزیوتراپی در منزل برای برای اطمینان از نبود پارگی منیسک و آرتروز زانو و آسیب رباط انجام می شود.
انجام تمرینات لازم مثلا تقویت عضله چهارسر خیلی مهم است. این عضله برای انجام مینی اسکات خیلی مهم است انجام حرکات کششی همسترینگ بسیار مهم است که میتوانید از فیزیوتراپ بپرسید.
علائم سندروم پلیکا عبارتند از:
- درد زانو
- تورم زانو
- صدا دادن زانو
- قفل شدن زانو
- ضعف زانو
انواع سندرم پلیکا:
انواع پلیکای موجود در مفصل زانو میتوانند از لحاظ اندازه و ساختار متفاوت باشند این پرده میتواند فیبری یا چربی مانند، طولی یا هلالی شکل باشد.
- پلیکای فوق پاتلا
- پلیکای میانی
- پلیکای تحت پاتلا
- پلیکای جانبی
تشخیص سندرم پلیکا:
راههای تشخیص سندرم پلیکا عبارتند از:
معاینه فیزیکی:
معمولا زمانی که بیماران به پزشک مراجعه میکنند، درد زانو دارند و غشای پلیکا به دور قسمتهای مختلف زانو پیچیده است. در سندرم پلیکای مدیال، هنگام خم کردن و صاف کردن زانو، غشای پلیکا روی استخوان فمور میرود. در این موارد، گرفتگی عضلات همسترینگ نیز شایع است.برای تشخیص صحیح سندرم پلیکا لازم است شرححال و سوابق پزشکی بیمار به طور کامل بررسی شود. اغلب بیماران شرح میدهند که دردی مبهم در زانوی خود حس میکنند که با فعالیت کردن شدت پیدا میکند. معاینات فیزیکی کامل نیز باید انجام شوند. بدین منظور بیمار روی تخت دراز میکشد و پزشک به آرامی با انگشتان خود زانو را لمس میکند. در این حالت غشای پلیکا به صورت لایه روبان مانندی حس میشود که میتواند روی استخوان فمور سر بخورد.
هر چند به نظر عجیب میاید اما پزشک همین معاینات را روی زانوی دیگر نیز انجام میدهد. این بدین خاطر است که پزشک ببیند میزان درد ایجاد شده در هر دو زانو یکسان است یا خیر. هر یک از بیماران شرایط متفاوتی دارند. برای برخی انجام این معاینات بسیار راحت است یا درد خفیف دارد و برای برخی دیگر بسیار دردناک است. هرچند انجام معاینات فیزیکی بسیار ضروری است اما برای تشخیص سندرم پلیکا کفایت نمیکند.
تست برانگیختگی:
این تست، شرایط خاصی را ایجاد میکند که موجب تحریک علائم سندرم پلیکا میشود. در صورتی که این تست موجب شود که علائمی در شما بروز کند که معمولا قبلا نیز به آن دچار میشدید، نتیجه تست مثبت خواهد بود.
رادیوگرافی:
بهتر است احتمال ابتلا به سایر سندرمهایی که علائم مشابه ایجاد میکنند نیز بررسی شود. اگر شخص به علائم سندرم پلیکا دچار شده باشد، زانوی او دچار هایپرتروفی ( بزرگ شدن و ضخیم شدن بافتها) و التهاب میشود.
آرتروسکوپی:
آرتروسکوپی یک روش نیمه تهاجمی و جراحی بسته است که در آن یک لوله بسیار باریک به نان آندوسکوپ از طریق برش بسیار کوچکی وارد فضای مفصلی زانو میشود و از طریق آن پزشک میتواند داخل زانو را ببیند. با کمک آرتروسکوپی و سی تی اسکن میتوان ابتلا به سندرم پلیکا را تشخیص داد. البته امروزه کمتر از این روش استفاده میشود چرا که در مورد قطعی بودن نتایج و تاثیرات پرتوهای عکسبرداری، بحثهایی وجود دارد.
اسکن ام آر آی:
اسکن ام آر آی روشی پرکاربرد برای تشخیص مشکلات و آسیبهای زانو است. در این روش میتوان میزان ضخامت و وسعت لایهی پلیکا را تشخیص داد.
درمان پزشکی سندروم پلیکا:
درمان عارضه سندرم پلیکا شامل استفاده از فیزیوتراپی و استراحت دادن به زانو میباشد. اگر این راهکارها نتواند تأثیر قابل توجهی در بهبود عارضه داشته باشد، میتوانید تزریق کورتیکواستروئید و مصرف داروهای ضد التهاب را هم شروع کنید.
نرخ موفقیت این روش درمانی کمتر از 20% است و به نظر میرسد که بیشتر بر روی افراد جوانی که در کوتاه مدت به این عارضه دچار شدهاند، تأثیر دارد.