آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است که میتواند چندین مفصل را درگیر کند, اغلب این بیماری مفاصل کوچک تر به ویژه مفاصل دست و پا را در ابتدا درگیر می کند.که تشخیص آن توسط فوق تخصص پا در مرکز ارتوپدی انجام می شود و با پیشرفت بیماری مفاصل دیگر هم درگیر می شوند.
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های بدن حمله می کند و غضروف ها و لیگامنت های مفاصل را به مرور از بین می برد.
مفاصل بدن توسط لایه ایی از غضروف پوشانده شده است تا حرکات در سطوح مفصلی بهتر و روان تر انجام گیرد. در آرتریت روماتوئید به دلیل فعالیت زیاد این سلول ها مفصل ورم می کند و دچار تخریب می شود, همچنین با گذر زمان احتمال درگیری بافت های نرم و لیگامنت های اطراف آن افزایش می یابد.
ضعف لیگامنت اطراف مفاصل باعث ایجاد دفورمیتی مفاصل می شود مانند انگشت چنگالی, انگشت چکشی.
آرتریت روماتوئید تنها محدود به مفاصل و استخوان ها نیست و میتواند سایر بافت های بدن مانند عروق، اعصاب و تاندون ها را نیز درگیر کند.
اما دفورمیتی که در دستان و پاها ایجاد می شود معمولا شایع ترین درگیری این بیماری است.
میزان شیوع این بیماری در زنان 1_3 برابر بیش تر از مردان است و بین رده سنی 40_60 سال بیش ترین شیوع را دارد.
شایع ترین علامت آن درد، ورم، سفتی مفصلی است و برخلاف آرتروز در بیماری آرتریت روماتوئید مفاصل مشابه هر دو سمت درگیر میشوند.درگیری در مفاصل مچ پا باعث کاهش توانایی فرد در خم کردن مچ پا و بالا رفتن از پله و سطح شیب دار می شود و حتی ایستادن و راه رفتن ساده نیز باعث افزایش درد می شود.
معاینات فوق تخصص پا، سابقه پزشکی و بررسی های فیزیکی:
متخصص ارتوپد در تهران پس از شنیدن شرح حال شما پا و مچ پای شما را بررسی میکند.
پوست: محل پینه ها نشان دهنده فشار غیرطبیعی بر روی پاهاست شایع ترین محل تشکیل پینه برجستگی در قسمت داخلی و پاشنه پا است.
شکل پا: اختلالات و دفورمیتی مانند انگشت چکشی،برجستگی کنار پشت پا،صافی کف پا،... باید بررسی شود.
محل و نوع درد: فوق تخصص ارتوپد در تهران نقاطی در پا که حتی با فشار ملائم و سطحی هم باعث ایجاد درد و ناراحتی در فرد می شود را باید شناسایی و مشخص کند تا تحت درمان قرار بگیرد وساخت کفشی طبی با اسکن کف پا مخصوص آن نقاط را کم فشار کنند.
تست های تصویری: سایر تست هایی که ممکن است متخصص ارتوپد در تهران برای تشخیص اختلال از فرد بخواهد شامل :
ایکس ری: عکس رادیوگرافی ساده برای بررسی استخوان ها و مفاصل به فوق تخصص پا برای تشخیص میزان درگیری کمک می کند.
سی تی اسکن: هنگامی که دفورمیتی ها شدید باشد درگیری مفاصل بیش ترمیشود و برای شناسایی مفاصل بهتر است از سی تی اسکن برای بررسی دقیق تر و نزدیک تر به مفاصل استفاده کرد.
ام آر آی: ام. ار. ای برای بررسی بافت های نرم مثل تاندون ها، لیگامنت ها،..... انجام میگیرد تا هرگونه التهاب یا پارگی را از طریق آن شناسایی کرد.
علت اصلی بروز این بیماری هنوز شناسایی نشده است اما عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی نیز در بروز این
عارضه جز عوامل تاثیر گذار شناسایی شده اند.
درمان غیر جراحی: هرچند که درمان قطعی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد، خیلی از روش های درمانی که وجود دارد باعث کاهش درد و کنترل علائم می شود تا فرد بتواند استقلال خود را حفظ کند.
درمان های ارتوپدیکی که توسط فوق تخصص ارتوپد برای این افراد تجویز می شود هرچند که مانع پیش رفت بیماری نمی شود اما می تواند باعث کاهش درد و علائم آن شود.
در کنار این درمان، درمان داروئی برای کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن به منظور جلوگیری از تخریب مفاصل باید انجام گیرد.
درمان های ارتوپدیکی به محل درد و میزان آسیب مفصلی بستگی دارد که شامل:
استراحت: کاهش یا حذف فعالیت هایی که منجر به افزایش درد و تشدید علائم می شود. ورزش هایی مثل دوچرخه سواری،اسکی فضایی و یا شنا که اجازه می دهد فرد بدون اعمال فشار زیاد به مفاصل وضعیت خود را حفظ کند مناسب است.
یخ/سرما: استفاده از یخ برای ناحیه درگیر به مدت 20 دقیقه بسیار موثر است تکرار این عمل 3 الی 4 مرتبه در روز به ویژه اگر بعد از فعالیت ورزشی باشد, بسیار مفید است. توجه داشته باشید که یخ را به صورت مستقیم روی پوست قرار ندهید.
دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی: دارو هایی نظیر ایبوپروفن، ناپروکسن باعث کاهش درد و التهاب می شود در افرادی که آرتریت روماتوئید دارد استفاده از دارو باید زیر نظر متخصص روماتولوژی انجام گیرد.
ارتوتیک (ساخت کفش طبی با اسکن کف پا): ارتوتیک یا کفی طبی وسیله ای موثر برای کاهش فشار در نواحی برجستگی استخوانی در پا است. کفی طبی باعث اصلاح ساختار و ظاهر پا نمی شود و هدف اولیه و مهم از تجویز آن کاهش فشار در نواحی برجستگی پا است تا از ایجاد پینه و درد جلوگیری شود. برای افراد مبتلا بهتر است کفی های طبی به صورت سفارشی تهیه شود و جنس آنها نرم باشد تا فشار وارد بر مفاصل زیاد نباشد.
تزریق استروئید : تزریق کورتیزوئید به مفصل درگیر میتواند در فاز های اولیه بیماری بسیار مفید و کمک کننده باشد. در بسیاری از موارد، روماتولوژیست این تزریق را انجام می دهد استروئید به کاهش التهاب مفصل کمک میکند. تزریق استروئید معمولا به صورت موقت باعث کاهش علائم می شود و به طور کامل باعث توقف بیماری نمی شود.